YÜZYILLARDIR ZİYARETE AÇIK OLAN YAPI, SON 9 YILDIR KAPALI... 9 Yıl, 9 Sezon, 36 Mevsim: Gümüşkesen Anıtı’nı Görmek Bile Yasak
Mezar yapım tekniği ve mermer süslemelerinin karakteristik özellikleri nedeniyle Milattan Sonra 2. yüzyılın ortalarında yapıldığı düşünülen Gümüşkesen Anıtı, yüzyıllar boyunca ziyaretçilere açıkken, son 9 yıldır tamamlanamayan proje yüzünden ne ziyaret edilebiliyor ne de görülebiliyor. Anıtın bu denli uzun süredir kapalı olmasının sorumluluğunu ise hiçbir yetkili üstlenmek istemiyor. Peki, bu tarihi yapının yeniden ziyarete açılması için daha ne kadar beklemek gerekecek?

9 Yıl, 0 Ziyaret
Üzerinden 9 yıl, 9 turizm sezonu ve 36 mevsim geçmesine rağmen Gümüşkesen Anıtı hâlâ ziyaretçileriyle buluşamıyor. M.S. 2. yüzyılın ortalarına tarihlenen ve mermer süslemeleri ile dikkat çeken bu tarihi yapı, 2017 yılında başlayan Yeni Arkeoloji Müzesi inşaatı nedeniyle yaklaşık 9 yıldır hem gezilemiyor hem de çevresinden görmek bile yasak. Çünkü inşaat alanının kötü görüntüsünü gizlemek ve güvenliği sağlamak amacıyla çevresi perdeyle kapatılmış durumda. Bu sezon da değişen bir şey yok: Ziyaret hayalleri yine başka bahara kaldı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı, müze ve ören yerlerine ait ziyaretçi sayılarını düzenli olarak paylaşırken, Gümüşkesen Anıtı için 9 yıldır herhangi bir veri açıklanamıyor. Bunun nedeni ise, anıtın 9 yıldır hiç ziyaretçi ağırlamaması.
“Ucube Yapı” Yıkıldı Ama…
2017 yılında Kültür Bakanlığı'nın talebiyle YK Enerji ve IC-Limak Adi Ortaklığı tarafından yapımına başlanan Yeni Milas Arkeoloji Müzesi'nin anıtla olan uyumsuzluğu kamuoyunda büyük tepkilere yol açmıştı. Gümüşkesen Anıtı’nı adeta hapseden, mimari açıdan çevresiyle bütünlük kuramayan bu yapı “ucube” olarak adlandırıldı. Bu sebeple müzenin ikinci katı, 2023 yılı Ağustos ayında yıkıldı.
Ancak bu gelişmeye rağmen, aradan geçen sürede projede somut bir ilerleme sağlanamadı. 1 Haziran 2023’te Yeniköy Termik Santrali Alakart Restoranı’nda yapılan basın toplantısında, YK Enerji ve IC-Limak Adi Ortaklığı yetkilileri, tüm inşaat, tadilat ve çevre düzenleme çalışmalarının Mart 2024’te tamamlanacağını açıklamıştı. Ancak bu taahhüt de yerine getirilmedi.
Süreç Nasıl Gelişti?
Yeni Arkeoloji Müzesi projesi, Muğla Koruma Kurulu’nun onayladığı plan doğrultusunda 13 Aralık 2017’de başlatıldı. Ancak inşaatın Gümüşkesen Anıtı’nın görünürlüğünü engellemesi, yerel halk ve sivil toplum kuruluşlarının tepkisini çekti. Aralık 2018’de projeye ara verildi ve yeni bir düzenleme sürecine girildi.
2023 yılında “ucube yapı” olarak adlandırılan müze binasının anıtı kapatan katı yıkıldı. Bu gelişme, anıtın yeniden görünür hale gelmesi açısından sevinçle karşılandı. Ancak restorasyon ve çevre düzenleme çalışmaları hâlâ tamamlanmadı. Yetkililerin verdiği sözlerin üzerinden geçen bunca zamana rağmen, hiçbir gelişme kaydedilemedi.
Sorumluluk Alan Yok
Gümüşkesen Anıtı’nın yıllardır ziyarete kapalı olmasıyla ilgili olarak hiçbir yetkili kurum sorumluluk üstlenmiyor. Kamuoyunda ise “Tarihi eserleri koruyacağız derken yok etmek trajik bir sonuç doğuruyor” şeklindeki tepkiler giderek artıyor.
Konuyla ilgili yaptığımız araştırmadan çıkan sonuca göre, Müze Müdürlüğü, YK Enerji’nin konuyla ilgili yeni bir ihale çalışması yaptığını duyururken, YK Enerji yetkilileri de yeni bir protokol yapıldığını ve buna göre yeni bir ihale hazırlıklarının devam ettiğini bildirdi.
YK Enerji, 1 Haziran 2023 tarihinde yaptığı basın toplantısında, ikinci katın yıkılması ve yeni çevre düzenlemesi çalışmalarının Mart 2024’te bitirileceğini belirtmişlerdi. Daha sonra bu yıkımın gerçekleştiğini gördük. Sonrasında ne oldu, yine bir muamma. Ama sonuç ortada. Hala Gümüşkesen Anıtı ziyarete açılmadığı gibi, etrafındaki perde de kaldırılmadı. Çalışmaların hâlâ sonuçsuz kalması kabul edilemez bir durumdur.
Oysa Anıtın tekrar ziyarete açılması için, bir moloz temizliği ve çevre düzenlemesi yapılması yeterli. Bu yapılmıyorsa, sorun nedir?!
Niçin çalışmalar durmuş durumda?
Bu kentin sorumluları bu konuda neden bu kadar kayıtsız kalıyorlar. Bu Bakanlığın hiç mi kaynağı yok? Bir çevre düzenlemesi de mi yapılamıyor? İzin verilse Milas Belediyesi bu işi çok kısa bir sürede yapabilir.
O zaman neden bir şey yapılmıyor? Turizm kenti olma iddiamızı zaten giderek kaybediyoruz. Eskiden turist otobüslerinden geçilmezken, yıllardır Milas’a turist gelmiyor, turizm firmaları Milas’a tur düzenlemiyor. Eski binalarımız tek tek yok oluyor; yıkılıyor ve yanıyor. Sokaklar ve meydanlarımız kaybolmaya yüz tuttu. Eski Milas Mahalleleri’ndeki eski konaklar ve evler, sakat bir İmar anlayışı neticesinde beton bloklarla iğdiş edilmeye devam ediyor. Sürekli olarak turizm gelirlerinden yeterince pay alamadığımız yönünde serzenişlerde bulunulmasına rağmen, bu konuda somut bir adım atılmaması düşündürücüdür.
Bu noktada Milas Kaymakamlığı, Muğla Valiliği ve ilgili diğer yetkili kurumlar harekete geçmeli, Milas Belediyesi de devreye girerek, süreç netliğe kavuşturulmalı, Gümüşkesen Anıtı’nın ziyarete açılması yönünde gereken tüm çalışmalar ivedilikle başlatmalı ve sonlanmalıdır.
Ayrıca Gümüşkesen Anıtı ile Yeni Arkeoloji Müzesi projesi birbirinden ayrı değerlendirilmelidir. İnşaat alanı yalnızca müze ile sınırlı tutulmalı, anıtın çevre düzenlemesi bir an önce tamamlanarak ziyaretçilere açılmalıdır.
Buradan vatandaşlar adına soruyoruz, bu anıtın yeniden ziyaret edilebilmesi için daha ne kadar beklemek gerekiyor?
Bakalım, göreceğiz..
haberin videosu için





