Celal Durgun

Bugün eski adetlerimizden birini yazıyorum:

Unutulan, üzerinde durulmayan adetlerimizden.

Çoğu zaman hafife aldığımız, gülüp geçtiğimiz adetlerimizden...

Akıldan, mantıktan uzak saydığımız davranışlarımızdan...

***

“Kırk Çıkması”, ya da “Kırk Uçmasından" söz edeceğim.

Yeni doğum yapan anne ve bebeği kırk gün evinden dışarıya çıkmazmış.

Anne ve bebek, ancak kırk gün sonra yakın bir akraba evine ziyarete gidebilirmiş.

Yakın akraba anneye, içinde bozuk para, pamuk, şeker, pirinç, tuz, yumurta olan küçük bir sepet armağan edermiş.

Tıbbın bu denli ileri olmadığı yıllardan söz ediyorum:

Hastanelerin, Sağlık Ocakları'nın yaygın olmadığı günlerden...

Doktor sayımızın az, ebe ve hemşire sayımızın yetersiz kaldığı yıllardan...

Ayşe teyzenin, Fatma halanın, Sema komşunun doğum yaptırdığı çaresiz günlerden...

“Niye kırk gün” sorusunu sorabilirler.

Anne ve bebeğin, bağışıklık sistemi zayıf olduğu için;

Kırk gün sonra, anne ve bebeğin bağışıklık sistemi normale dönecektir.

O dönemin yaşlıları, kırk gün (altı hafta) kuralını adet haline getirmişler...

Annenin ve bebeğin sağlıklı kalmasını sağlamışlar.

(Yaşanmışlıklar, acı deneyler, kayıplar onlara bu adeti kazandırmış)

Bozuk para, pamuk, şeker, pirinç, tuz, yumurtaya gelince;

Bozuk para; çocuk ömrü boyunca bol kazançlı olsun.

Pamuk; saçı aklaşana kadar ömrü uzun, kalbi pamuk gibi yumuşak olsun.

Şeker; ağzı hep tatlı, yüzü hep gülsün...

Pirinç; kendisine, evine, Kırk Uçurtmaya gittiği eve bereket gelsin.

Tuz; çocuğun ağzının tadı hiç bozulmasın.

Yumurta; karnı tok, sırtı hep pek olsun.

***

Bence, özverili bir dayanışma.

İnsani bir davranış...

Korumayı, yaşatmayı amaçlayan kucaklaşma...

Burada, yüreğe, vicdana dokunuş var...

Sevgi, saygı, değer verme var...

İyiliğe, güzelliğe, kardeşliğe, birliğe çağrı var.

Demir yığınına dönüşmüş kalplerin;

Özünü yitirmişlerin, sözünü unutmuşların;

Yalancının, dolandırıcının, çıkarcının bollaştığı dünyamızda....

O günleri yaşayanlara imreniyorum.