Fikret Çoban

Hayata Dair / Fikret ÇOBAN

Olağanüstü günlerden geçiyoruz... Dolasıyla da haberlerle yatıp haberlerle kalkıyoruz. Haberler bizi nasıl bir insan yapıyor, dün böyleyken bugün nasıl böyle bir insan olabiliyoruz? işte ünlü felsefeci yazar Alain de Botton’un ‘Haberler’ isimli kitabı bu gibi soruları çoğaltıyor ve yaşadığımız hayatla  örnekleyerek cevap aramaya çalışıyor, sizi düşündürüyor, yeri geldiğinde ‘vay be’ dedirtiyor; tam da bu dönemin başucu kılavuz kitabı. Hem okunması kolay hem de su içmek gibi güzel bir şey.

Diyor ki: Resim sanatında en zor iş çocuklara perspektif kazandırmaktır. Perspektif resime derinlik katar, nesnelerin yakınlık uzaklık görüntüsünü bakınca belirginleştirir. Sen neye bakıyorsan ona odaklanırsın ve görürsün diyor. Bu durumu sosyal hayatımızdaki bakış açısına benzetiyor. Çünkü bakış açısı, yanı perspektif kazanmak zor iştir, ‘100 kişiden 3-5 kişi anca kazanır bunu’ diyor. Demek ki bakış açısı kazanan, olayları egemen kesimin istediği gibi değil de olması gerektiği gibi görebilen, buna göre çıkarım yapan insan sayısı her toplumda sınırlıdır; bazı toplumlarda da bu sınırlı sayıdaki özgür insan bir şekilde susturulur ya da korkutulur. Çünkü ‘bazı durumların sürmesi, bu az sayıdaki insanın bertaraf edilmesine bağlıdır’ diyor, çağımızın genç filozofu Alan de Button.

Ancak sakin insan, düşünen insan gerçekleri görür ve gerçeklerin örtbas edilmesini izin vermez. Haberler olayları verir, olaylar gerçektir ama, veriş biçimi yanlıdır. O an haberleri dinleyen insan kitlesinin aklı haberin veriş biçiminin etkisinde kalır ve sosyal gerçeklikten kopar. Ancak sakin insanlar, haberlerin dikte ettirmek istediği tek tipleşmenin, otomotlaşmanın dışında kalırlar.  En zor durumda bile olsalar mutlu olmanın, zamanı yaşamanın tadını çıkarırlar, gibi görüşler ileri sürerek devam edip gidiyor kitap.

Modern teknolojinin de etkisiyle kendimizi beş dakikada bir haberleri kontrol etmek zorunda hissettiğimiz bu dönemde; iç huzurumuzu korumanın, umutsuzluğa kapılmamanın ve gerçekten neyin önemli, neyin önemsiz olduğunu anlamanın çok da zor olmadığını savunan Botton’un bu çalışmasını, bir tür haberleri kullanma kılavuzu olarak görebilirsiniz.

Demlenmiş sözler ...

İnsan olan yerlerim çok ağrıyor ! (Birhan Keskin)