Konuk Yazar...

Prof. Dr. İzzettin ÖNDER / odatv.com

Bir meslektaşım yazısına şöyle bir saptama ile başlamış: “…Amerikan halkının nabzını tutan YouGov adlı internet sitesi Şubat 2018 ‘de insanlara dünyanın yuvarlak olup olmadığını sordu. Milenyum kuşağı olarak adlandırılan ve bugün 18-24 yaş arasında bulunan gençlerin sadece yüzde 66’sı bu soruya ‘kesinlikle yuvarlaktır’ şeklinde cevap verdi. Bu demek oluyor ki Amerika’da seçme ve (kısmen de olsa) seçilme hakkını henüz yeni elde etmiş her üç gençten biri dünyanın yuvarlaklığı konusunda ciddi şüpheler taşıyor.” Böyle bir topluluk en ileri kapitalizmi yöneten kadroyu seçme hakkını haiz olabiliyor ve seçilen iktidar da salt ABD’yi değil, kısmen de olsa tüm dünyaya hükümran olabiliyor. Benzer hikâyeler Türkiye için de sayısız sayıda vardır. Örneğin, Çanakkale savaşı hakkında halkı kandırmada usta kimi tarikat çevreleri, işgalci güçlerin Türk askerlerinden değil de, gökten kendilerine saldıran yeşillilerden korktuklarını söylediklerini halka yaydığı anlatılır. Örtülü cehalet vücutta sinsice yayılan kanser gibi zamanla tüm toplumsal dokuları sarar.

EN ETKİLİ CEHALET EĞİTİMSİZLİKTE DEĞİL, KASITLI KURGULANAN GERİCİ EĞİTİMDE ÖĞRETİLİR

Cehalet, mücadelesi en çetin gizli bir insan ve toplum düşmanıdır. Cehaletle mücadelenin en zayıf halkasını, cahil kütlenin cehaletini anlayamaması ve bundan yararlanan siyasal erkin etkili mücadele gücünü kasıtlı olarak geliştirmemesi oluşturur. Cehalet ortamında çağdaş teknolojinin kullanılması ve cep telefonunun ellerden düşmemesinin toplumsal cehalet düzeyi ile çok yakın ilgisi vardır. Çünkü bugün cahilin elinde gördüğümüz ileri teknoloji ürünleri cehaletin giderilmesi yönünde ya da gereği biçimde değil de, bireysel ve toplumsal bilincin teknolojiye hâkim çevrelerinin istediği şekilde oluşturulması, böylece zamanın ve beyin kapasitesinin israfı yönünde kullanılır. Zira cahil teknolojinin üreticisi değil, bilincini köreltecek biçimde kullanıcısıdır; cahil teknolojinin efendisi değil, hizmetkârı, kölesi konumundadır. Böylesi ortamlar emperyalizmin gelişme ve yayılma alanlarıdır, çünkü teknolojiyi kullanan cahil, emperyalizmi anlayamamakta, üstelik de teknolojiyi kullanırken ona yüksek kâr sağlayarak hizmet sunduğu gibi, efendisine karşı gizli hayranlık da geliştirebilmektedir. Çünkü cahilin kafa yapısı ve düşünce vasatında felsefeye yer yoktur. Bunun sebebi de, cehaletin üretimi ve yaygınlaştırılması amacıyla kurgulanmış eğitim sisteminde düşünme ve analiz yöntemi değil ezberleme yöntemi öğretilerek bireyin en değerli hazinesi olan beyni analize etmede değil, anlamsız ve gereksiz bilgi depolamada kullanılmış, daha doğrusu kullandırılmıştır. En etkili ve inatçı cehalet eğitimsizlikte değil, kasıtlı kurgulanan gerici eğitimde öğretilir. Kimi üniversite mensuplarının televizyon konuşmalarını ya da emirle giriştikleri faaliyetlerini yadırgamamız, kabul etmek istemediğimiz yaygınlaşan örtülü cehalet algılaması sonucudur.

TÜRKİYE ORTADOĞU’NUN KAN GÖLÜNDE SEYRİNİ SÜRDÜRMEKTE

Beynin kullanılma biçimi de eğitim sisteminde öğretilen bir yöntemdir. Basit anlatımla, algılama, bilgileri tasnif etme, analiz ve yorumlama beynin işleyiş sistemidir. Eğitim sisteminde sisteme giren kütleleri böylesi beyne sahip olabilecek eğitimden geçirmek siyasilerin ve onların patronları konumundaki iç ve dış sömürücülerin işine gelmez. Felsefesiz teknik soyut düşünce geliştirmeyen beyinsiz insan demektir. Böylesi toplumlarda analitik düşünme ve içsel duyguların ifade biçimi olarak sanata ve sanatın çeşitli dallarına da yer yoktur. Örneğin, karikatürün bir resim ya da bir cümleyle, hatta kâğıt üzerine çizilmiş eskizle yansıtabildiği ifade, o konuları hiç düşünmemiş kafalarda neleri harekete geçirebileceği, böylece o ana kadar hiç algılamadığı ya da üzerinde düşünmediği konulara farkındalık yaratabileceği bir diktatörü korkutmaz mı?Kısacası, diktatörlüklerde özgür düşünceye ve düşünülen her şeyin ifade edilmesine yer yoktur, diktatörlüğün zede almasına olanak tanınmaz. Bundan dolayıdır ki, diktatörlüklerde bilim insanları dışlanır, kurumlardan ihraç edilir, hakarete maruz bırakılabilirler.

Böylesi sistemlerin inşası ve korunması alt-yapılara bağlıdır. Diktatörlüklerin genellikle ekonomik ya da siyasi buhran vb dönemlerde gelişebileceği düşünülmekle beraber, sürdürülmesinde diktatörlerin kamçılayarak yükselttiği ve bir tür kişilik dönüşümüne yol açtığı oluşturulmuş cehaletin rolü de önemlidir. Almanya örneğinde görüldüğü üzere, oluşturulmuş cehalet aydın kökenli toplumlarda da gerek sosyal koşullar altında gerek siyaset psikolojisi desteği ile yaratılabilmiştir. Psikolog Eric Fromm ve Politik Felsefeci Hannah Arendt ve benzeri araştırmacıların çalışmaları bu konuda ufkumuzu açıcı bilgi ve örnekler sunmaktadır. Açık diktatörlükler genellikle gelişmemiş ve cehalet düzeyi yüksek toplumlarda, buna karşın örtülü diktatörlükler ise görece gelişmiş ve ileri toplumlarda görülebilmektedir. Günümüzün sıkışarak gerileyen kapitalist düzeninde giderek yükselen işveren-mantıklı despot yöneticilerin siyaset alanında boy göstermesi ne geçici ne da rastlantısaldır, bu durum sıkışan kapitalist ekonomik koşulların doğal sonucudur. Henüz Avrupa ülkelerinde görülmeyen bu duruma, yakın zamanda oralarda da tanık olacağız.

Türkiye orta gelişmişlik düzeyinde, şeklen parlamenter sistemde fakat gerçekte tek adam yönetiminde, emperyalist sularda Ortadoğu’nun kan gölünde seyrini sürdürmektedir. Bu koşullarda iki tehlikeli durum maalesef ürkütücü şekilde gelişmektedir. Siyasi alanda karar süreçleri çevreden merkeze doğru kaydırılırken, parlamento ve muhalefet fiilen işlevsizleştirilip şekli yapılara dönüştürülemeye çalışılmakta ve maalesef bu konuda toplumsal özgürlük ve selamet aleyhine başarılı olunmaktadır. Yaygın toplumsal süreçte ise bir yandan hızla şekilsel üniversiteleşme diğer yandan da üniversite kadrolarına fiili hâkimiyet yoluyla gerçek üniversiteleşme baltalanırken, siyasi yapının toplumsal denetim sigortası konumundaki medya haberleşme ve geri besleme kanalları da yandaşlaştırma yoluyla tıkanmaktadır. Genellikle koyulaşan yapı koşulunda hukuk vb gibi çeşitli alanlarda yenileşme ya da demokratikleşme(!) adı altında reformist görüntülü girişimler, rejimi yumuşatma olarak değil, görüntü yaratılarak zaman kazanma girişimi olarak görülmelidir. Son girişim olan hukuk reformu atılımı da giderek kararan yönetimin şekilsel kurtarım çabasından öte bir anlam taşımaz. Hukuk ve yargı örgütlerinin yaşananların siyasi yapılanma ve güdülü uygulamadan değil de, şeklen yasalardan kaynaklandığını düşünüyor olmaları fevkalade düşündürücü ve demokrasi adına ürkütücüdür. Bu durum, cehaletin fışkırdığı ve yaygınlaştığı çok ciddi bir toplumsal yansımadır! Adalet mülkün temelidir de, adaletin oluşturuluş ve uygulanışında, adaletsizliği oluşturan yapı değişmemişse, ne değişir ki!