Prof. Dr. Kemal Kocabaş

“Kalk, üs­tü­mü­ze ba­tı­nın kirli göl­ge­si dü­şü­yor/ kalk do­ğu­ya dön yü­zü­nü, gü­ne­şi uyan­dır yıl­dız­la­rı uyan­dır/ kalk boz­kı­rın rüz­gâ­rı acıt­sın be­de­ni­ni ya­la­ya­rak / su­la­rı uyan­dır, kar­de­le­ni uyan­dır / dur­ma­dan ağ­la­yan iki göz kör olur, kalk…”

Tuğrul Keskin

            Yeni Kuşak Köy Enstitülüler Derneği (YKKED) Manisa Şube Başkanı arkadaşımız Şevki Öztürk  bir hafta önceden davet etmişti. 26 Mart 2022 Cumartesi günü önce  YKKED-Manisa şubesi genel kurulunu  yönetmemi, öğleden sonra yapılacak 8. Manisa Şiir Günlerinde  “Niobe Onur Ödülünü” arkadaşımız şair Tuğrul Keskin’e benim tarafımdan verilmesini rica ediyordu. Bu ricayı kıramazdık, o gün   eşim ve şair Tuğrul Keskin ile beraber Manisa’daydık.

            Mitolojiye göre, “Niobe” Manisa-Spil Dağı civarında hüküm süren Lidya Kralı Tantalus ve Dione’nin kızıdır. Manisa ili  sınırlarında yer alan “Ağlayan Kaya”, efsanesi hüzünle biten bir öykünün simgesidir. Niobe’nin çocuklarının öldürülmesi sonucu ağlaya ağlaya kayaya dönüştüğüne inanılır.  Manisa  Çaybaşı Mevkii’nde kadın başı şeklindeki bu kayanın göz çukuru şeklindeki girintilerinden yakın zamana kadar sızan su damlaları Niobe’nin gözyaşları olarak yorumlanır ve halk arasında “Ağlayan Kaya” adıyla anılır. Ağlayan Kaya, yakından bakıldığında doğal bir kaya oluşumu gibi gözükürken  biraz uzaklaşılarak bakıldığında ise kadın başı şeklinde görülmektedir ki bu özelliği  nedeniyle   Manisa’da en çok ziyaret edilen yer olmuştur. Şair, yazar Gülsüm Cengiz, Ağlayan Kaya’yı “Niobe’nin gözyaşları, çocuklarını yitiren acılı bir ananın hiç bitmeyen yasının dışavurumudur. Üzerinde yaşadığımız topraklardaki, bin yıllardır acı çeken, evlat acısı yaşayan anaların simgesidir” saptamasını yapar.

            2005 yılında kurulan YKKED-Manisa Şubesi, YKKED ailesinin en dinamik, çalışkan, şubelerinden biri olarak aydınlanma düşüncesinin  Manisa’daki çok değerli temsilciliğini onurla yapıyor. Düzenledikleri kültür gezileri, sanat etkinlikleri, panellerle beraber 2014 yılından beri  “Manisa Şiir Günleri” ile Manisa’da adeta ışık saçmaktadırlar. Şimdiye kadar Niobe Onur Ödülünü Hidayet Karakuş, Afşar Timuçin, Ataol Behramoğlu, Gülsüm Cengiz, Cengiz Bektaş, Bilsen Başaran ve Şükrü Erbaş’a verdiler. Şiir Günleri, şiir yazan gençlerimizi şairlerle buluşturarak adeta bir okul işlevi görüyor.  YKKED-Manisa şubesi Manisa’da tüm ilericilerin  buluştuğu şemsiye demokratik kitle örgütü görevini emekle yerine getiriyor. Manisa Şubesi Gülabi Özcan, Mehmet Hekim, İsmail Önel,  Işıl Soğukpınar, Naci Duygulu, Şevki Öztürk, Ragıp Özcan ve pek çok arkadaşımızın kollektif imecesiyle yol almaktadır. Sabah 11.00 sularında başlayan genel kurulda açılışı Mart 2022 Türkiye ve Dünya koşullarını ve ne yapmalıyı  aktaran bir konuşmayla açtık. Yönetim kurulu üyeleri  şubenin son dönem çalışmaları üyelere sunuldu, yeni öneriler ve görüşler dile getirildi. Genel kurulda konuşan bir arkadaşımızın “Köy Enstitüleri hayatı savunmaktır” şeklindeki vurgusu genel kurula damgasını vurdu.  Konuşmacılar özellikle karma eğitimi sonlandırmaya yönelik çabalara işaret ederek mücadele edilmesinin önemini ifade ettiler.  Seçimlerle yeni yönetim belirlenerek genel kurul sonlandı.

            Saat 14.00’te aynı salonda 8. Manisa Şiir Günleri etkinliği edebiyat öğretmeni ve yönetim kurulu üyesi olan Işıl Soğukpınar’ın yönlendiriciliğinde ve canlı olarak gerçekleştirilen türkü dinletisiyle başlatıldı.  Daha önce yapılan şiir günlerine ve ödül törenlerini aktaran belgesel derneğin belleğini göstermesi anlamında çok değerliydi. Mart 2020’de kaybettiğimiz Sayın Cengiz Bektaş’a Covid öncesi dönemde Niobe  Onur Ödülünü tarafımdan verilmişti.   Covid nedeniyle onu uğurlayamamıştık, belgeseli hüzünle izledik. Etkinliğin İlk bölümünde şairler Aytekin Karapaça, Mehmet Özcaylan, Metin Soydeveli, Neslihan Yalman, Seval Savak ve Özgür Zeybek kendi yazdıkları iki şiiri salona sundular. Okunacak şiirler ve şairlerin özgeçmişleri etkinlik öncesi hazırlanan bir kitapçıkla salona dağıtılmıştı. İzleyiciler şiirleri kitapçıktan da izlediler. Bu etkinliğe genel merkez yönetim kurulu, Karşıyaka şube başkanımız ve Bornova şubemiz de katılarak Manisa şiir imecesine katkı verdiler.

            Etkinliğin ikinci bölümünde şair Tuğrul Keskin sahnedeydi ve yönlendirici arkadaşımız  Işıl Soğukpınar’ın soruları vardı. 1961 Iğdır doğumlu Tuğrul Keskin, 2003 yılından beri çıkarmakta olduğumuz Yeniden İmece dergisinin yazarı ve şairi. Uzun yıllar Balçova Belediyesi Kültür Müdürlüğü yaptığı dönemde başkan Mehmet Ali Çalkaya ile beraber çok değerli çalışmalara imza attılar. Her 17 Nisan’da YKKED-Aydınlanma Onur Ödülünü ve eğitim sempozyumlarını Balçova Belediyesi ile birlikte gerçekleştirmiştik. 1980 yılından beri şiir yazan Tuğrul Keskin çok farklı dergilerde şiirleri yayımlandı, farklı gazetelerde kültür-politika ilişkileri üzerinden köşe yazıları yazdı.  2004 yılında Dikili Emek Şenliklerini ve 2005-2014 yılları arasında Salihli Şiir İkindileri editörlüğünü yaptı. Çok sayıda yayımlanmış şiir kitabı ve ödülü olan Tuğrul Keskin günümüzde toplumcu şiirin en değerli sesidir.

            Yönlendirici Işıl Soğukpınar’ın Tuğrul Keskin’e sorduğu  “Şiirin yazılması için ne gerekli, şiirin özü ne olmalıdır?” şeklindeki soruya Keskin şiir için; “İlham değil, sezgilerin ve birikimin” önemini vurguladı. Şiirin doğası gereği itirazı dillendirdiğini,  umudu ve özgürlüğü taşıdığını  ifade etti. Keskin, daha sonra bazı şiirlerini seslendirdi.  “50 Yaşıma Şiir” adlı şiirini “Uyandım işte elli yaşımın eşiğinde bu sabah/gördüm ki, hatırladıklarım silik, yaralı, uzakta…/fakat umudun goncası koynumda dipdiri ve ayakta/nar taneleri gibi saçılmakta kalbimdeki ateş/ ve ömrüm, bir ateşten öbürüne savrulmakta” dizeleriyle tamamladı. Daha sonra okuduğu “Penceremize Uzanan Şu Zeytin Dalı” şiirini de “Penceremize uzanan şu zeytin dalı/ne söylüyor ki penceremize uzanan şu zeytin dalı/ey Asya’dan akan şiir, anla kuşun dilini, öfkesini anla/ emdiğin süt, tutunduğun güzeller güzeli anne/gibi kucakla, kapıda öksüz bakan, kör kediyi” dizeleriyle sonlandırdı.  Tuğrul Keskin salonun genel isteği ile ayakta “Kalk” şiirini okuyarak söyleşiyi tamamladı.

            Üç saat süren söyleşi ve şiirler salonda bulunan yaklaşık 300 kişi tarafından ilgiyle izlendi. Etkinlik sonrası katılımcılara ödül belgeleri,  Mustafa Altan Türe’ye emek ödülü ve Tuğrul Keskin’e ödül plaketi verildi.  Çıkışta kitaplar imzalandı, Ağlayan Kaya’da çaylar içildi ve sonra  da akşam yemeğinde katılan arkadaşlarla etkinlik değerlendirildi, herkes mutluydu.  Bu satırlardan YKKED-Manisa şubemize, yönlendirici arkadaşımıza ve bu etkinliğe katılan tüm şairlere teşekkür ediyoruz. Yazımızı Yaşar Kemal’in  “Dağlar, insanlar ve hatta ölüm bile yorulduysa, şimdi en güzel şiir, barıştır” sözü ile tamamlıyoruz. Manisa’dan şiirlere bezenerek döndük…